Την Κυριακή 7 Απριλίου 2024 με μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε ο 4ος περίπατος της Β’ Φάσης του Προγράμματος 2023-2024, με την επίσκεψη στα Συμμαχικά Νεκροταφεία Ζέϊτενλικ, όπου μας συνόδευσε ο Πρόεδρος του Κέντρου Ιστορίας Δήμου Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης (Κ.Ι.Α.Θ) κ. Γρηγόρης Μπρέντας.
Με λόγο απλό, κατανοητό, συγχρόνως όμως απόλυτα σαφή και τεκμηριωμένο μας περιέγραψε τα ιστορικά γεγονότα που εξελίχθηκαν στα Βαλκάνια, τον 20ο αιώνα και κυρίως κατά τον Α΄ Παγκόσμιο που άφησε το αποτύπωμα του με χιλιάδες νεκρούς.
«Ζέιτενλικ» στην τουρκική γλώσσα σημαίνει ελαιώνας και αυτό πιστοποιεί ότι το όνομα της περιοχής σηματοδοτούσε έναν τόπο γεμάτο με αιωνόβιες ελιές. Με την εξέλιξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) και την διαμόρφωση του «Μακεδονικού Μετώπου» η περιοχή αυτή επελέγη για τη χωροθέτηση των συμμαχικών νεκροταφείων καθόσον βρισκόταν έξω από την πόλη, κοντά όμως στα διάφορα νοσοκομεία που είχαν δημιουργηθεί στις παρυφές της πόλης για την περίθαλψη των τραυματισμένων στρατιωτών.
Στο κοιμητήριο αυτό που αποτελεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική νεκρόπολη της χώρας, αναπαύονται 20.500 στρατιώτες της Αντάντ. Ανάμεσά τους 8089 Γάλλοι, 7500 Σέρβοι, 3000 Ιταλοί, 1600 Βρετανοί, 400 Ρώσοι και 39 Βούλγαροι. Με δεδομένο, εξάλλου, ότι οι συμμαχικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών, χρησιμοποίησαν αποικιακές στρατιωτικές δυνάμεις, είναι γνωστό ότι στους 8089 Γάλλους, περιλαμβάνονται επίσης 1222 άτομα από τη Σενεγάλη, 398 από τη Μαδαγασκάρη και την Ινδοκίνα και 343 Βορειοαφρικανοί.
Στην είσοδο του κοιμητηρίου την περίοδο 1928-1936 χτίστηκε το επιβλητικό σερβικό κοινοτάφιο, όπου στο οστεοφυλάκιο του υπογείου του φυλάσσονται τα οστά 5.800 Σέρβων στρατιωτών, γεγονός που το καθιστά σημαντικό χώρο εθνικού προσκυνήματος για τους Σέρβους.
Στην είσοδο του Γαλλικού τομέα υπάρχει ένα μικρό μουσείο που έφτιαξε το προξενείο της Γαλλίας στην Ελλάδα, σαν συνέχεια της ολικής ανακαίνισης του γαλλικού τμήματος του στρατιωτικού νεκροταφείου του Ζέιτενλικ (2011-2013).
Στον Αγγλικό τομέα ξεχωρίζει ο τάφος της βρετανίδας νοσοκόμας Katharine Mary Harley που βοηθούσε με τις υπηρεσίες της το σερβικό λαό.
Στη μέση του Ρωσικού τομέα υπάρχει μία μικρή κόκκινη εκκλησία με λευκές απολήξεις και ένα εντυπωσιακό τρούλο, ο οποίος στο εσωτερικό του δεν απεικονίζει τον Χριστό, ούτε άλλους αγίους. Είναι όμως διακοσμημένος με εικόνες της Θεσσαλονίκης και της ιστορίας των συμμάχων. Επίσης, στους τοίχους του ναού υπάρχουν τιμητικές πλακέτες, αφιερώματα και φωτογραφίες.
Τον Περίπατο συνόδευσαν εκ μέρους της εκ μέρους της Χ.Α.Ν.Θ. η Άσπα Βράνη και εκ μέρους της ΕΛΛΕΤ-ΠΘ η Άννα Σαραϊδάρη, ο Άγγελος Μήτσας, η Μαρία Λιλιμπάκη και ο Ηλίας Μανώλης.
 |  |
 |  |
 |  |